သမ္မတဟာ စစ်ေသနာပတိချုပ် ြဖစ်ရမယ် – ဦးခင်ေမာင်ေဆွ ၂၅/၀၅/၂၀၁၃

အမျိုးသားဒီမုိကေရစီအင်အားစုပါတီ(အန်ဒီအက်ဖ်) က ၂၀၀၈ ဖွဲ့စည်းပံုအေြခခံဥပေဒ ြပင်ေရးနဲ့ စပ်လျဉ်းတဲ့ သေဘာထားတရပ်ကို ဗဟိုအလုပ်အမှုေဆာင်ေကာ်မတီရဲ့ အေရးေပါ် အစည်းအေ၀း ဆုံးြဖတ်ချက်နဲ့ ထုတ်ြပန်လိုက်ပါတယ်။

ဦးခင်ေမာင်ေဆွ

အမျုိးသားနိုင်ငံေရး ေဆာင်ရွက်မှုအခန်းကဏ္ဍမှာ တပ်မေတာ်က ြပည်သူ့ဆန္ဒနဲ့အညီ ပါ၀င်ဖို့ လွှတ်ေတာ်မှာ တပ်မေတာ်သားကိုယ်စားလှယ် ပါ၀င်မှုကို ေလျာ့ချဖို့၊ သမ္မတကို စစ်ေသနာပတိချုပ် ခန့်အပ်ေပးဖုိ့ စတာေတွ ပါ၀င်ပါတယ်။ ဒီအေြကာင်းေတွနဲ့ ပတ်သက်ြပီးေတာ့ အန်ဒီအက်ဖ် ပါတီ ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခင်ေမာင်ေဆွကို ဆက်သွယ်ေမးြမန်းထားပါတယ်။

တပ်မေတာ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ေလှျာ့ချရမယ်ဆုိတဲ့သေဘာမျုိး ေြကညာချက်မှာပါေနတယ်၊ ေြပာြပေပးပါ။

“ေရွးေကာက်ပွဲသစ်ေတွ ကျင်းပြပီး ေပါ်ေပါက်လာတဲ့ လာမယ့်အနာဂတ် လွှတ်ေတာ်ေတွမှာ တပ်မေတာ်ရဲ့အခန်းကဏ္ဍ ၂၅ ရာခုိင်နှုန်းဆုိတာ မြဖစ်သင့်ေတာ့ဘူး။ တြဖည်းြဖည်း ေလှျာ့သွားရမယ်။ ၁၀ ြဖစ်မလား၊ ၁၅ ရာခုိင်နှုန်းြဖစ်မလား၊ သတ်မှတ်ဖုိ့အတွက် ကျေနာ်တုိ့က လမ်းေြကာင်းေပးထားတာ။ အဲေတာ့ ြကိုက်သလုိ အများဆန္ဒနဲ့ ဆုံးြဖတ်ေပါ့။ နံပါတ် ၁ က ေလှျာ့ေပါ့ရမယ်၊ နံပါတ် ၂ က ရာခုိင်နှုန်း ဘယ်ေလာက်သတ်မှတ်မယ်ဆုိတာေတာ့ အားလုံးပါ၀င်တဲ့ ေဆွးေနွးမှုေတွကေန သတ်မှတ်ဖုိ့ပါ။”

သမ္မတကုိလည်း စစ်ေသနာပတိချုပ်ေပးဖုိ့လည်း ပါတယ်။ ြဖစ်နုိင်တဲ့ အလားအလာ ရှိလား။

“ရှိပါတယ်။ ဒီမုိကေရစီနုိင်ငံေတွမှာ များေသာအားြဖင့် သမ္မတဟာ စစ်ေသနာပတိချုပ်ေနရာ ယူထားပါတယ်။ ဒါက ဒီမုိကေရစီစနစ်နဲ့ ကုိက်ညီတာြဖစ်ပါတယ်။ ေနာက်ြပီး တပ်မေတာ်ကာကွယ်ေရးဦးစီးချုပ်ကုိ လုံြခံုေရးေကာင်စီကေနြပီး သမ္မတအြဖစ် ခန့်အပ်နုိင်တယ်ဆုိတာ ဥပေဒမှာ ပါြပီးသား။ ခန့်အပ်နုိင်တယ်ဆုိရင် ြဖစ်နုိင်တဲ့ဟာေတွ ရှိပါတယ်။ သမ္မတဟာ ကာလုံရဲ့ေထာက်ခံချက်နဲ့ ခန့်နုိင်တယ်၊ ြဖုတ်နုိင်တယ်ဆုိရင် တပ်ချုပ်ရဲ့အထက်မှာ သမ္မတဟာ နုိင်ငံရဲ့ အြကီးအကဲ၊ အုပ်ချုပ်ေရးအြကီးအကဲအြဖစ် ရှိအပ်တယ်ဆုိတာ ကျေနာ်တုိ့ ယူဆပါတယ်။ ဒါေြကာင့် သမ္မတဟာ စစ်ေသနာပတိချုပ်ြဖစ်ရမယ်ဆုိြပီး ကျေနာ်တုိ့ ထည့်သွင်းထားတာ ြဖစ်ပါတယ်။”

ထုတ်ြပန်ချက်မှာ တပ်မေတာ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကုိ ေလှျာ့ချမယ်ဆုိတာက အရင်ရက်ပုိင်း သမ္မတ အေမရိကန်ခရီးစဉ်မှာ ေြပာခဲ့တဲ့ တပ်မေတာ်ဟာ နုိင်ငံေရးအခန်းကဏ္ဍမှာ ဆက်ရှိေနမယ်ဆုိြပီး ေြပာခဲ့ေတာ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ြဖစ်မေနဘူးလား။

“မဆန့်ကျင်ပါဘူး။ ဆက်ရှိရမယ်ေြပာတာ၊ ေလှျာ့ချလည်း ရှိေနတာပဲ။ ဒါက ေယဘုယျ စကားေြပာတာ။ တပ်မေတာ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ ရှိေနသင့်တယ်၊ ကျေနာ်တုိ့က အန်းကဏ္ဍမရှိဘူးလုိ့ ေြပာတာမဟုတ်ဘူး။ တပ်မေတာ်ရဲ့ အမျုိးသားနုိင်ငံေရး ဦးေဆာင်မှုဟာ ြပည်သူ့ဆန္ဒနဲ့အညီ ရှိရမယ်ဆုိတာ အေြခခံဥပေဒမှာ တင်ထားြပီးသားပါ။ တပ်မေတာ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ ပါ၀င်မှုဟာ ြငင်းပယ်စရာမရှိပါဘူး။ လုိအပ်ေနဆဲပါ။ ဒါေပမယ့် ဒီမုိကေရစီအစစ်ကုိသွားချင်ရင်ေတာ့ ေလှျာ့ချရမယ်။”

ရှိရင်းစဲွ တုိင်းနဲ့ြပည်နယ် ၇ ခုကုိ ြပည်နယ် ၁၄ ခုအြဖစ် ပုိင်းြခားသတ်မှတ်ဖုိ့၊ အဲဒါက တုိင်းရင်းသားအဖွဲ့ေတွက ၈ ြပည်နယ်လုိ့ ေြပာေနတဲ့ မူ၀ါဒနဲ့ ဆန့်ကျင်ဘက် ြဖစ်မေနဘူးလား။

“၈ ြပည်နယ်လုိ့ ေြပာတာက သူတုိ့ လုိလားချက်ပဲ။ ကျေနာ်က ရှိရင်းစွဲကုိ ေြပာေနတာပါ၊ ၈ ြပည်နယ်ကုိ ေထာက်ြပေနတာမဟုတ်ဘူး။ ကျေနာ်ေြပာတာက ရှိရင်းစွဲ ၇ တုိင်း၊ ၇ ြပည်နယ်ကုိ အားလုံးကို တေြပးညီ ြပည်နယ်အြဖစ် သတ်မှတ်သင့်တယ်လုိ့ တင်တာပါ။ ၈ ြပည်နယ်ကိစ္စက သူတုိ့ရဲ့ လုိလားချက်ပါ။ ဒါက ြဖစ်နုိင်၊ မြဖစ်နုိင်ဆုိတာက အေြခေနနဲ့ အချိန်ခါနဲ့ ဆုိင်ပါတယ်။”

သမ္မတရဲ့ အရည်အချင်းနဲ့ ပတ်သက်ြပီး ြပင်ဖုိ့လည်း ေြပာထားပါတယ်။ ြပင်ဆင်ချက်က နုိင်ငံသားမဟုတ်တဲ့သူေတွနဲ့ သက်ဆုိင်တဲ့ ြပင်ဆင်ချက်မျုိးလည်း ရှိပါတယ်။ အဲဒါကုိ ဘာအတွက် ထည့်သွင်းထားတာလဲ။

“၂၀၀၈ အေြခခံဥပေဒမှာ သမ္မတ၊ ဒုသမ္မတ အရည်အချင်းသတ်မှတ်ချက်ဟာ တစုံတေယာက်ကုိ ဦးတည်ြပီး သတ်မှတ်ထားသလုိ ြဖစ်ေနတယ်။ အေြခခံဥပေဒ ၄၇ နဲ့ ၇၄ မှာ သားသမီး ဇနီးခင်ပွန်းအထိ လုိက်သတ်မှတ်ထားတာလည်း မရှိပါဘူး။ အဲဒါက လူတေယာက်ကုိ တည့်တည့်ြကီး သာမန်ကေလးတေယာက်ေတာင် စဉ်းစားနုိင်တဲ့ အေြခအေနမျုိးြဖစ်တဲ့အတွက်ေြကာင့် အေြခခံဥပေဒဟာ နုိင်ငံသားအားလုံးကုိ လွှမ်းြခံုြပီး နုိင်ငံေတာ် အကျုိးစီးပွားကုိ ြကည့်ရမယ့်ကိစ္စြဖစ်ပါတယ်။ လူတဦးတေယာက်ကုိြကည့်ြပီး ကန့်သတ်တယ်ဆုိတာမျုိးဟာ အေြခခံဥပေဒရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာအရည်အချင်းနဲ့ မကုိက်ညီပါဘူး။ ေနာက် အေြခခံဥပေဒမှာလည်း နုိင်ငံသားမဟုတ်တဲ့သူေတွ လာြပီး သမ္မတြဖစ်မှာမျုိး၊ နုိင်ငံသားတေယာက်ဟာ သူ့ရဲ့ အိမ်ေထာင်ဘက်ဟာလည်း နိုင်ငံြခားသားြဖစ်ေနတဲ့ဟာမျုိး၊ ဒါမျုိးြဖစ်မယ်ဆုိရင်လည်း နုိင်ငံေတာ်လုံြခံုေရးနဲ့ အမျုိးသားအကျုိးစီးပွားကုိ ထိခုိက်မှာ မလုိလားတဲ့အတွက်ေြကာင့် အခုလုိ ြပင်ဆင်ချက် ထည့်သွင်းတာြဖစ်ပါတယ်။”

ဘာများြဖည့်စွက်ြပီး ေြပာချင်တာ ရှိလဲခင်ဗျ။

“ကျေနာ်တုိ့က ဒီမုိကေရစီပုံစံကျတာမျုိးကုိ လုိချင်ပါတယ်။ ေနာင် တပ်မေတာ်သားေတွက ၅ နှစ်အတွင်းမှာ တခါတည်း ေရးေပးရမယ်။ တပ်မေတာ်သားေတွက တုိင်းစစ်ဌာနချုပ်ေတွမှာ လမ်းစဉ်ပါတီေခတ်ကလုိ တပ်တွင်းမှာ ေရွးချယ်ြပီးေတာ့ လာတဲ့သူေတွကုိ တပ်ချုပ်ကေန လွှတ်ေတာ်ကုိ တင်ေပးရမယ်။ ဒါမှ တြခားြပည်သူ့လွှတ်ေတာ်ကုိယ်စားလှယ်ေတွရဲ့ တန်းတူအခွင့်အေရးကုိ ရမှာြဖစ်ပါတယ်။ အဲေတာ့ ညီညွတ်မှျတတဲ့ လွှတ်ေတာ်ြဖစ်မယ်။ ဒီမုိကေရစီကျမယ်။ အမျုိးသားညီညွတ်ေရးကို ေဖာ်ေဆာင်တဲ့ လွှတ်ေတာ်ြဖစ်ရမယ်။ တရားစီရင်ေရးမှာလည်း နုိင်ငံသားတေယာက်ဟာ တရားလွှတ်ေတာ်ချုပ်ကုိ အယူခံခွင့်ရှိတယ်။ တရားလွှတ်ေတာ်ချုပ်ဟာ တရားေရးမှာ အြမင့်ဆုံး ဌာနြကီးြဖစ်တယ်ဆုိြပီးေတာ့  အေြခခံဥပေဒခုံရုံးနဲ့ စစ်ခုံရုံးတုိ့မှအပ သိပ်ြပီးေတာ့ နားေထာင်လုိ့ သိပ်မေကာင်းပါဘူး။ စစ်ခုံရုံးတုိ့က ဘယ်လုိ့ပဲ ဆုံးြဖတ်ဆုံးြဖတ် အတည်ြပုသည်ြဖစ်ေစ၊ နုိင်ငံသားတေယာက်ရဲ့ အခွင့်အေရးဟာ ရှိေနဦးမယ်ဆုိတာ ကျေနာ်တုိ့ ြမင်တဲ့အတွက်ေြကာင့် မည်သူမဆုိ စာချွန်ေတာ်မှုနဲ့ ပတ်သက်ရင် တရားလွှတ်ေတာ်ချုပ်ကုိ တင်ခွင့်ရှိတယ်ဆုိတာ လူ့အခွင့်အေရးနဲ့ တရားစီရင်ေရး လွတ်လပ်ခွင့်ကုိ ကျေနာ်တုိ့ မီးေမာင်းထုိးြပထားတာ ြဖစ်ပါတယ်။ အဲေတာ့ အေြခခံဥပေဒကုိ ြပင်ခွင့်ရလုိ့ ြပင်ြကမယ်ဆုိရင် နုိင်ငံလုံးဆုိင်ရာ ကျေနာ်တုိ့ ဗဟုိဦးစီးညီလာခံြကီး ြပီးတဲ့အခါမှာ အတည်ြဖစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ကျရင် လွှတ်ေတာ်နှစ်ရပ်ကုိ နှစ်ေစာင်ပုိ့ြပီး သမ္မတကုိ တေစာင်ပုိ့ြပီး ဘယ်အချိန် ြပင်မယ်ဆုိတာ ကျေနာ်တုိ့ ေစာင့်မှာြဖစ်ပါတယ်။”